fbpx
13 °C Istanbul, TR
19 Mart 2024

Kırmızı Şarap: Faydalı Mı? Zararlı Mı?

kirmizi sarap faydali mi zararli mi grafikler 0 hq 1 orig - Kırmızı Şarap: Faydalı Mı? Zararlı Mı?
Kırmızı şarabın sağlığa faydaları hala zaman zaman tartışılmaktadır.

Pek çok kişi günde bir bardağın, sağlıklı bir diyetin önemli bir parçası olduğuna inanırken başkaları da şaraba gereğinden fazla değer verildiğine inanıyor.

Yapılan araştırmalar ölçülü kırmızı şarap tüketiminin kalp hastalıkları dahil birçok hastalığın riskini azalttığını çoğu kez göstermiştir.

Ancak, ölçülü tüketim ile aşırı tüketim arasında ince bir çizgi vardır. Bu makale, kırmızı şarabı ve kırmızı şarabın sağlığa olan iyi ve kötü etkilerini ele almaktadır.

Kırmızı Şarap Nedir ve Nasıl Yapılır?

 

k rm z s arap iyi midir ko tu mu du r grafikler 0 2 orig - Kırmızı Şarap: Faydalı Mı? Zararlı Mı?

Kırmızı şarap, koyu renkli bütün üzümlerin ezilmesi ve fermente edilmesiyle yapılır.

 

Kırmızı şarabın farklı renkte ve tatta birçok çeşidi vardır. Yaygın olan çeşitleri Shiraz, Merlot, Cabarnet Sauvignon, Pinot Noir ve Zindafeldir.

Alkol oranı genellikle %12-15 aralığındadır.

Kırmızı şarabın ölçülü miktarda tüketilmesinin sağlığa faydalı olduğu düşünülmektedir. Aslında bunun sebebi, kırmızı şarabın yüksek miktarda antioksidan içermesidir.

Kırmızı şarabın aynı zamanda zihin sağlığına da katkı sağladığına inanılmaktadır (1).

Sonuç: Kırmızı şarap, koyu renkli üzümlerin ezilmesi ve fermente edilmesiyle yapılır. Antioksidan bakımından zengindir ve ölçülü miktarda kırmızı şarap tüketmek sağlığa faydalıdır.


Fransız Paradoksu


k rm z s arap iyi midir ko tu mu du r grafikler 1 - Kırmızı Şarap: Faydalı Mı? Zararlı Mı?
Kırmızı şarabın çoğunlukla “Fransız Paradoksu”ndan sorumlu olduğuna inanılmaktadır.

Bu terim, Fransızların yüksek miktarda doymuş yağ ve kolestrol içeren besinler tüketmelerine rağmen kalp hastalıklarına nadir yakalandıklarını ifade etmektedir (2).

Bazı uzmanlar, kırmızı şarabın Fransızları bu zararlı besin maddelerinden koruyan bir faktör olduğuna inanmışlardır.

Ancak yeni çalışmalar gösteriyor ki kolestrol ve doymuş yağ makul miktarda tüketildiklerinde kalp hastalıklarına sebep olmamaktadırlar (3,4).

Fransızların sağlıklı olmasının arkasında yatan gerçek sebepler, az işlemden geçmiş yiyecekleri daha fazla tüketmeleri ve genel olarak yaşam kalitelerini daha yüksekte tutmalarıdır.

Sonuç: Bazı insanlar kırmızı şarabın, Fransızların sağlığının iyi olmasından sorumlu olduğuna inanırlar ve bu da Fransız Paradoksunun esas açıklamasıdır.

Kırmızı Şarap Güçlü Bitki Bileşenleri ve Resveratrol Gibi Antioksidanlar İçerir

k rm z s arap iyi midir ko tu mu du r grafikler 2 2 orig - Kırmızı Şarap: Faydalı Mı? Zararlı Mı?

Üzüm, antioksidan bakımından oldukça zengindir. Bunlardan bazıları resveratrol, kateşin, epikateşin ve proantosiyadininlerdir. (5).

Bu antioksidanların özellikle de resveratrol ve proantosiyadininin, kırmızı şarabın sağlığa faydalarından sorumlu olduğuna inanılmaktadır.

Proantosiyadininler vücuttaki oksidatif zararı azaltabilir. Aynı zamanda da kalp hastalıklarını ve kanseri önleyebilir (6,7,8).

Resveratrol üzümün dış yüzeyinde bulunur. Hasar ve yaralara tedavi olarak bazı bitkilerden üretilir.  

Bu antioksidan inflamasyonla ve kan pıhtılaşmasıyla savaşma, aynı zamanda kalp hastalıkları ve kanser riskini azaltma gibi pek çok sağlığa faydalı şeyle ilişkilendirilmiştir. Resveratrol bunların yanı sıra, test hayvanlarının daha uzun yaşamasını da sağlayabilir (10,11,12).

Ancak kırmızı şarabın içindeki resveratrol miktarı oldukça düşüktür. Hayvan çalışmalarındaki kullanım oranına erişmek için her gün birkaç şişe tüketmeniz gerekmektedir. Bu, çok bariz sebeplerden dolayı önerilmemektedir (13,14).

Eğer şarabı sadece resveratrol içerdiği için içiyorsanız, bunu şarap yerine bir supplementten almak daha iyi bir fikir olabilir.

Sonuç: Kırmızı şaraptaki güçlü bitki bileşenleri inflamasyonun azalması, kalp hastalıkları ve kanser olma riskinin azalması ve yaşam süresinin uzaması gibi sağlığa pek çok yararla ilişkilendirilmektedir.


Kırmızı Şarap Kalp Krizi, Felç ve Erken Ölüm Riskini Azaltabilir

k rm z s arap iyi midir ko tu mu du r grafikler 3 2 orig - Kırmızı Şarap: Faydalı Mı? Zararlı Mı?

Makul miktarda kırmızı şarap diğer alkollü içeceklerden çok daha faydalıdır. (5,15,16).

Şarap tüketimi ile kalp hastalıkları arasındaki ilişkiyi açıklayan bir J eğrisi olduğu görülüyor.

Günde ortalama 150 ml kırmızı şarap içen insanlar, içmeyenlerden yaklaşık %32 daha az hastalanma riskine sahiptir.

Ancak daha fazla tüketim, kalp hastalığı riskini çarpıcı ölçüde arttırıyor (14,17).

Makul miktarda kırmızı şarap içmek, iyi HDL kolestrolünü elde tutmaya yardım ederek kalp hastalıkları riskini azaltabilir. Oksidatif zarar ve “kötü” LDL kolestrolü de %50 ‘ye kadar azaltabilir (18,19,20,21).

Bazı çalışmalar, yaşlılar gibi kalp hastalıklarına yakalanma riski daha yüksek olan insanların ölçülü miktarda şarap tüketmeye daha çok dikkat etmesi gerektiğini göstermektedir (22).

Dahası, haftada 3-4 gün, günde 1-3 bardak kırmızı şarap içmek orta yaşlı erkeklerde felç riskini azaltabilir (23,24).

Araştırmalardan biri de günde 2-3 bardak alkolden arındırılmış kırmızı şarap içmenin kan basıncını yavaşlatabildiğini göstermektedir (25).

Ölçülü miktarda kırmızı şarap içenler, hastalıklara yakalanma konusunda içmeyenlere veya bira içenlere kıyasla daha düşük risk altındadır (22,26,27,28,29,30).

Sonuç: Günde 1-2 bardak kırmızı şarap, kalp hastalıkları ve felç riskini azaltabilir, yüksek miktarda tüketmek de riski arttırabilir.


Kırmızı Şarap İçmenin Sağlığa Olan Diğer Faydaları

Kırmızı şarap, sağlığa pek çok başka faydası olması ile ilişkilendirilmiştir. Bunun sebebi de şarabın içindeki güçlü antioksidanlar olmasıdır.

k rm z s arap iyi midir ko tu mu du r grafikler 4 - Kırmızı Şarap: Faydalı Mı? Zararlı Mı?
 
Kırmızı şarap tüketimi şunlarla ilişkilendirilmiştir:
  • Kanser riskinin azalması: Makul ölçüde şarap tüketimi, kolon, bazal hücre, yumurtalık, prostat kanseri vb. pek çok kanser çeşidinin riskinin azalması ile ilişkilendirilmiştir (31,32,33,34).
  • Demans riskinin azalması: Günde 1-3 bardak şarap içmek, demans ve Alzheimer hastalığının riskinin azalması ile ilişkilendirilmiştir (35,36).
  • Depresyon riskinin azalması: Orta yaşlı ve yaşlı insanlarla yapılan bir çalışmada, haftada 2-7 bardak şarap içenlerin depresyona girme olasılığının daha az olduğu gözlemlenmiştir (37,38).
  • İnsülin direncinin azalması: 4 hafta boyunca düzenli olarak günde 2 bardak, alkollü ya da alkolsüz kırmızı şarap içmek, insülin direncini azaltabilir (39,40).
  • Kadınlarda tip 2 diyabet riskinin azalması: Ölçülü kırmızı şarap tüketimi, kadınlarda tip 2 diyabetin gelişme riskini azaltır (41).

Açıkça görülüyor ki ölçülü miktarda kırmızı şarap tüketimi sizin yararınıza olabilir. Ancak aynı zamanda bazı olumsuz etkilerini de dikkate almak gerekir. Aşağıda bunlar tartışılmıştır.

Sonuç: Ölçülü kırmızı şarap tüketimi, çeşitli kanserler, demans ve depresyon gibi pek çok hastalığın riskini azaltabilir. Aynı zamanda insülin hassasiyetini arttırabilir ve kadınlarda tip 2 diyabetin gelişme riskini azaltabilir. 

Çok Fazla Alkol Tüketmenin Sağlığa Olumsuz Etkileri

k rm z s arap iyi midir ko tu mu du r grafikler 5 1 orig - Kırmızı Şarap: Faydalı Mı? Zararlı Mı?

Ölçülü miktarda kırmızı şarap sağlığa fayda sağlarken, çok fazla alkol tüketmek de zarar verici sonuçlara yol açabilir. 

Bunlar;

  • Alkol bağımlılığı: Düzenli olarak alkol kullanmak kontrolsüz hale gelebilir ve alkolizme sebep olabilir (42).
  • Karaciğer sirozu: Her gün 30 gramdan fazla alkol (yaklaşık 2-3 bardak şarap) tüketildiğinde, karaciğer hastalığına yakalanma riski artar. Siroz olarak isimlendirilen karaciğer hastalığının son aşaması yaşamı tehdit edicidir ve hatta ölümcüldür (43).
  • Depresyon riskinin artması: Alkolikler, ölçülü miktarda içenler veya hiç içmeyenlere oranla daha yüksek depresyon riski altındadır.
  • Kilo alma: Kırmızı şarap, bira veya şekerli alkolsüz içeceklere nazaran 2 kat daha fazla kalori içerir. Bu nedenle aşırı tüketim, yüksek kalori alımına sebep olabilir ve size kilo aldırabilir (45,46).
  • Ölüm ve hastalık riskinin artması: Çok fazla şarap içmek, haftada sadece 1-3 gün bile olsa, erkeklerde diyabet riskini arttırabilir. Yüksek alkol tüketimi aynı zamanda erken ölüm riskini de arttırmaktadır (21,41,47).

Sonuç: Alkollü içeceklerin aşırı tüketilmesi alkol bağımlılığına, karaciğer sirozuna ve kilo alımına sebep olabilir. Aynı zamanda depresyon ve erken ölüm riskini arttırabilir.


Kırmızı Şarap İçmeli Misiniz? Eğer Evetse, Ne Kadar?

k rm z s arap iyi midir ko tu mu du r grafikler 6 2 orig - Kırmızı Şarap: Faydalı Mı? Zararlı Mı?

Eğer kırmızı şarap içmeyi seviyorsanız, önerilen miktarı aşmadığınız sürece endişelenmenize gerek yok.

Avrupa ve Amerika’da, ölçülü kırmızı şarap tüketimi şu şekilde belirtilmiştir (48,49) :

  • Kadınlar için günde 1-1.5 bardak
  • Erkekler için günde  1-2 bardak

Bazı kaynaklar aynı zamanda her hafta 1-2 gün alkolsüz geçirilmesini öneriyor.

Unutmayın ki bu miktar toplam alkol tüketimini gösteriyor. Diğer alkollü içeceklere ek olarak bu miktarda kırmızı şarap içmek sizi kolaylıkla aşırı tüketim aralığına sokabilir.
​ 
Eğer madde kullanımı ve alkol bağımlılığı geçmişiniz varsa, o zaman şaraptan ve diğer alkollü içeceklerden tamamen kaçınmalısınız. Aynı zamanda aile geçmişinizde alkolizm varsa da çok dikkatli olmalısınız.

Sonuç: Ölçülü kırmızı şarap tüketimi, günde 1-2 bardak olarak belirtilmektedir. Aynı zamanda haftada en az 1-2 günü alkolsüz geçirmeniz de önerilmektedir.


Sonuç

Ölçülü tüketildiği sürece kırmızı şarap sağlığa faydalı olduğu halde hiçbiri alkol tüketimini desteklemeye sebep olamaz.

Sağlığınızı geliştirmek için zararlı olabilecek bir şeyi tüketmenizi gerektirmeyecek, pek çok başka etkili yol vardır (50).

Ancak halihazırda kırmızı şarap içiyorsanız, o zaman bırakmanız için bir neden yok (tabi ölçüyü kaçırmadığınız sürece).

Günde 1-2 kadehten fazla içmiyorsanız olumsuz bir etkisi olmaz, aksine iyi gelir.

 

 

​Bu Makaleyi Paylaş


İlgili Makaleler

Bunları okudunuz mu?

kahvalt ne kadar nemli grafik 1 hq 1 orig - Kahvaltı Ne Kadar Önemlidir?

Kahvaltı Ne Kadar Önemlidir?

  Kahvaltı günün en önemli öğünlerinden biridir. Bunun nedeni kahvaltının günün ilk öğünü olması ve metabolizmanızı başlatarak bütün gün kalori yakmasını sağlamasıdır. Yataktan kalktığınızda vücudunuz 8 saatlik bir besin almama durumu ile karşı karşıyadır. Kaslarınızın ve beyninizin çalışması için ihtiyacınız olan kan şekeri seviyesi sabahın ilk saatlerinde oldukça düşüktür. Kahvaltı kan şekerinin yeniden istenilen seviyeye […]

kilonuzu kontrol eden hormonlari dengelemenin 9 yolu grafikler 0 2 orig 885x500 - Kilonuzu Kontrol Eden Hormonları Dengelemenin Kanıtlanmış 9 Yolu

Kilonuzu Kontrol Eden Hormonları Dengelemenin Kanıtlanmış 9 Yolu

Kilo alıp vermeniz büyük oranla hormonlarınız tarafından kontrol edilir. Araştırmalara göre hormonlar iştahımızı ve vücudumuzda depoladığımız yağ oranını etkiler (1, 2, 3). İşte kilonuzu kontrol eden hormonları “dengelemenin” en iyi 9 yolu: 1. İnsülin İnsülin pankreasta bulunan beta hücreleri tarafından üretilen bir hormondur. Gün içerisinde az miktarda salgılanan insülin, yemeklerden sonra daha fazla miktarda salgılanır. […]

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

tr_TRTürkçe