Daha önce hiç duymadıysanız, amino asitler tüm proteinlerin “yapı taşlarıdır”, böylece vücutta tüm proteinler ve kas dokuları 21 farklı amino asitden oluşan benzersiz bir dizilimden oluşur. Kimyasal yapı olarak, amino asitler, bir amino grubu olarak karakterize edilir ve bu grubun temelini oluşturan azot atomudur.
Amino Asitler gerçekten vücudumuzda önemli bir yer tutar ve dahil oldukları süreçler durmaksızın devam eder. Takviyelerle vücudumuzda doğru amino asit dengesini sağlamanın, kas geliştirmeden bağışıklık sistemine yardımcı olmaya kadar sayısız yararları vardır. İşte bu yararlardan bazıları: 1. Kas Yapımı, Kas Yorgunluğunu Önleme, Kas Onarımına Yardımcı OlmaAmino asit besin takviyelerinin en önemli yararı, kas yapımı, kas yorgunluğunu önleme ve kas onarımına yardımcı olma konularındaki büyük yeteneğidir. Altı amino asit kasların dinlenme sürecinde metabolize olur- lösin, izolösin, valin, asparajin, aspartat ve glutamat. Bu amino asitler sayısız metabolik sürecin içinde yer alırlar. Temel görevleri protein sentezlerinde tepkimeye girmek ve glutamin ve alaninin öncülü olmaktır. Egzersize başladıktan sonraki ilk on dakikada, çalışma sırasında ihtiyaç duyulan belirli amino asitleri yeterli seviyede tutmak için alanin amino transferaz adı verilen bir reaksiyon gerçekleşir. Bu reaksiyonda üretilen ara ürünler kullanıldığında, kaslarda yorgunluk görülebilir. Glutaminin vücutta birçok fonksiyonu vardır ve kaslar için önemli bir yakıttır. Bu sebeple glutamin takviyesi almak kasın enerjisini artırır. Wagenmaker tarafından 1998’de yapılan bir çalışmada, çalıştırılan kasın enerji metabolizmasında glutamin desteğinin merkezi bir rol oynadığı ileri sürülmüştür. Amino asit takviyesi sadece vücut geliştirenler için değil, koşucular, yarışçılar ve diğer sporcular için de idealdir. Dahası Rasmussen ve arkadaşlarının yaptığı bir çalışmada (2000), amino asit tüketiminin kas proteini üzerindeki etkilerini saptamak için bir deney yapıldı. Bir saatlik direnç egzersizinden sonra, altışar erkek ve kadının yarısına 6 gr temel amino asit içeren bir içecek, diğerlerine de plasebo içecek verildi. Amino asit tüketenlerde fenilalanin artışı görülürken, plasebo alanlarda bu artış görülmemiştir. Bu artışın kaslarda yapıcı bir etki doğurması nedeniyle, çalışmada amino asitlerin kas proteini yapımını tetiklediği sonucuna varıldı. Bütün bunlara ek olarak, Laymanın bir incelemesinde (2003), maksimum yağ yakımını sağlayan katabolik diyetlerde veya çok yorucu egzersizler esnasında vücuttaki lösin konsantrasyonunu artırmanın, kas protein sentezini teşvik etme potansiyeli olduğu belirtilmiştir. 2. Losing weightAmino asitler sırım gibi kas yapımı için olduğu kadar, vücudun kilo kaybını desteklemekte de yararlıdır. Örneğin, kilo kaybetmeye çalışan iki denek grubundan birinin diyetine yüksek amino asit, diğerininkine düşük amino asit ilave edilmiş, kilo ve yağ-kas oranı açısından her ikisi de izlenmiştir. 16 hafta sonra, daha fazla amino asit tüketenler diğerlerine göre önemli miktarda vücut yağı ve daha fazla kilo kaybetmişlerdir. Veriler gösteriyor ki protein ve amino asit miktarı artırılmış, karbonhidratı azaltılmış diyetler, daha fazla yağ ve kilo kaybını, vücut proteinini koruyarak gerçekleştiriyor. 3. DiabetesDiyabet vücudun kan şekeri seviyesini düzenleyemediği ve yeterli insulin salgılayamadığı bir çeşit hastalık durumudur. Örneğin karbonhidrat tükettiğimizde, vücudumuzun şeker seviyesi yükselir. Şeker hastası olmak, şeker seviyesini aşağı çekecek yeterli insülini salgılayamıyor olduğumuz anlamına gelir. Sonuç hiperglisemidir. Amino asit takviyesinin kan şekeri seviyesini düzenlemekte fayda sağladığı görülmüştür. Örneğin arjinin azot oksidin öncülüdür ve azot oksit vücut hücrelerinin insüline duyarlığında büyük öneme sahip bir ileticidir. 4. İltihap ve ArtritAmino asitlerin bir diğer yararı, vücuttaki iltihabın etkilerini azaltmaktır. Thomas ve West tarafından yapılan bir çalışmada (1973), amino asit esterleri ile -metiyonin ve sistein dahil- sülfür içeren amino asitlerin anti-enflamatuar etki gösterdikleri belirtilmiştir. Bu amino asitler ödem, anafilaktik şok (ciddi ve ani allerjik reaksiyon) ve hatta eklem romatizmasında iltihabı azaltıp, hastalık etkilerini hafifletirler. 5. Bağışıklık SistemiBelki bu sizin için yeni bir haberdir ama uzun bir zamandır biliniyor ki beslenmenizdeki protein ve amino asit yetersizliği bağışıklık sisteminizi zayıflatır ve hastalıklara yatkınlığınızı artırır. Peng ve arkadaşlarının en son çalışmaları derleyerek yaptığı bilimsel incelemede (2007) bulgular göstermiştir ki amino asitler-özellikle arjinin, glutamin ve sistein- bağışıklık sistemi üzerinde rol oynar ve bağışıklık sisteminin bir dizi farklı mekanizma ile tepki vermesine sebep olur. Örneğin, amino asitler vücutta lenfositlerin, doğal katil hücrelerin ve makrofajların etkinleştirilmesinde rol oynar, hücresel redoks, gen ifadesi ve lenfosit poliferasyonuna dahil olur. Bunların yanı sıra antikor, sitoksin ve diğer sitoksik maddelerin üretimini etkiler. Ayrıca belirli amino asit takviyelerinin bağışıklık sistemini güçlendirdiği, hastalık ve ölüm oranlarını azaltığı gerçeği sayısız kanıta dayandırılarak çalışma sonuçlandırılmıştır. 6. DoğurganlıkSon çalışmalar amino asit takviyelerinin doğurganlık düzeyini artırdığını düşündürüyor.Yapılan bir çalışmada çocuk sahibi olmakta zorlanan 132 erkeğe üç ay süresince mikronutrient amino asit takviyesi, kontrol grubu oluşturan 73 erkeğe plasebo verilmiştir. İlk grubun araştırma değerleri kontrol grubuna göre önemli bir gelişme kaydetmiştir. Çalışma sonrasındaki altı ay içinde mikronutrient amino asit takviyesi alan grupta 34 erkeğin eşlerinin gebe kaldığı rapor edilmiştir. Amino Acid SupplementsEğer diyetiniz bütün makro ve mikro besinlerinizi sağlıyorsa, o zaman amino asit takviyesi gerekli olmayabilir. Fakat akılda tutulması gereken, egzersiz sırasında vücudun amino asit ihtiyacının çok arttığıdır. Eğer çok egzersiz yapıyorsanız veya kas geliştirme, kas onarımı ve kilo kaybetme gereksinimi söz konusuysa amino asit takviyesi genellikle önerilir. Amino Asit TozlarıDeğişik tatlarda amino asit tozları vardır ve isteğinize bağlı olarak suya veya sevdiğiniz bir meyve suyuna katılarak tüketilebilir. Amino Acid TabletsAmino asit tabletleri, yoğun iş temposu olan ve hızlı bir şekilde günlük dozlarını almak isteyen bireyler için idealdir. Amino Asit Takviyeleri Ne Zaman AlınmalıAmino asit takviyesi almak için en iyi zamanlar: yatmadan önce, sabah kalkar kalkmaz, egzersiz sonrası kas yorgunluğunu azaltmak, kas yapım ve onarımını maksimize etmek için en iyisidir. Temel olmayan amino asitler, vücudumuz tarafından sentezlenebilir. Yani… ”Madem bu amino asitler vücudumuz tarafından üretilebiliyor, biz neden ek olarak amino asit tüketmeye ihtiyaç duyalım?” Güzel soru. Egzersiz yaparken, karbonhidratlar enerji kaynağı olarak kullanıldıktan sonra, vücut başka kaynaklar aramaya başlar. Amino asitler egzersiz sırasında kaslarımıza yeterli desteği sağlamak üzere vücut tarafından yakıt olarak kullanılır, ancak çoğu zaman vücut, egzersiz sırasında artan fiziksel ihtiyacı karşılayacak amino asitleri yeterince hızlı üretemez. Bu yüzden diyetimizde temel olsun ya da olmasın, daha fazla amino asit tüketmeliyiz. Sözün ÖzüUmarım bu makale amino asitlere bakışınızı netleştirmiştir ve aklınızda yer alan “amino asitler nedir ve amino asitlerin faydaları nelerdir” sorusunu yanıtlamıştır. Amino asitler egzersiz sırasında ve sonrasında yaşamsal öneme sahiptir ve genellikle diyetimizle tükettiğimiz miktar vücut gereksinimini karşılamaktan oldukça uzaktır. Amino asit takviyesi almak spor yaparken incinmenizi önler, güçlenme ve fit olma hedeflerinize ulaşmanıza yardımcı olur. |